Hoe groen is het warmtenet?
WBA biedt een alternatief voor aardgas en streeft daarbij naar gebruik van zo duurzaam mogelijke bronnen. Het aangeleverde en op temperatuur blijvende hete water is fossielvrij verwarmd (aardgasvrij) en komt van verschillende lokale bronnen van leverancier Eemwarmte. Denk hierbij aan zonne-energie en duurzame biogrondstof uit de regio.
Biogrondstof en duurzaamheid
In de nabije toekomst haalt WBA ook warmte uit (afval)water, restwarmte van lokale bedrijven en aardwarmte. De volgende warmtebron wordt warmte van de Rioolwaterzuivering (RWZI, vanaf 2025). De daaropvolgende bron wordt aardwarmte (vanaf 2028).
Biogrondstof straks back-up, daarna uitgefaseerd
Het aandeel van biogrondstof neemt daarmee af, en uiteindelijk zal het alleen nog voor pieken en als back-up dienen. Naar verwachting zal vanaf 2027/2028 ruim tweederde van de warmtevoorziening op rekening komen van water uit de RWZI en aardwarmte.
Het gaat bij deze bron om gecertificeerde biobrandstof. Het gebruik ervan is gereguleerd. Biogrondstof wordt vooral gebruikt om het netwerk te kunnen laten groeien en om op enig moment pieken in de vraag op te vangen (met name in de winter). Biogrondstof is nodig zolang alternatieve bronnen zoals warmte uit oppervlaktewater, afvalwater, restwarmte van bedrijven en aardwarmte nog niet of nog onvoldoende beschikbaar zijn. Op termijn wordt biogrondstof helemaal uitgefaseerd.
Een duurzame tussenoplossing
Biogrondstof brengt geen extra CO2 in de atmosfeer zoals fossiele brandstoffen. Het verschil heeft te maken met het onderscheid tussen lang- en kort-cyclische verbrandingsprocessen. Verbranden van fossiele grondstoffen betekent een lange CO2-cyclus: het duurt immers miljoenen jaren voordat deze grondstoffen zijn aangevuld. Door biogrondstof te verbranden, ontstaat er een korte CO2-cyclus. Dat komt doordat deze grondstof in korte tijd weer is aangegroeid en weer CO2 opneemt. Biogrondstof vormt daarmee een goede tussenoplossing om te gebruiken terwijl ondertussen duurzamere bronnen toegankelijk worden gemaakt.
Alleen gebruik van laagwaardig resthout
Essentieel is dat er alleen gebruik gemaakt wordt van laagwaardig, lokaal verzameld resthout dat dus niet meer voor balken en planken gebruikt kan worden (denk aan bijvoorbeeld snoeiafval en boom wortels). Van dit laagwaardige hout hebben we in Nederland genoeg. Momenteel wordt 27% hiervan zelfs naar het buitenland geëxporteerd, voornamelijk naar Duitsland en België en 22% wordt helemaal niet benut (met behoud van een gezonde hoeveelheid rottend hout in de bossen).
Landschapsbeheerders zoals Staatsbosbeheer die snoeiwerkzaamheden uitvoeren bepalen met een ecologisch onderbouwde blik welk hout weg moet om onze bossen en bermen gezond te houden. De hele herkomstketen van de gebruikte biogrondstof wordt gewaarborgd door het Better Biomass-certificaat, waarover WBA beschikt.
Warmte uit rioolwater
De huidige bronnen worden in de nabije toekomst aangevuld met warmte uit rioolwaterzuiveringsinstallaties, restwarmte van bedrijven en warmte van de aarde zelf. De Amersfoortse rioolwaterzuiveringsinstallatie heeft genoeg warmte om naar verwachting 7.700 woningen te verwarmen.
De ontwikkelingen om deze op het warmtenet aan te sluiten zijn in een vergevorderd stadium. In januari 2024 wordt de samenwerking geformaliseerd en kan begonnen worden met de aanlegvoorbereidingen.
Aardwarmte
Daarnaast wordt aardwarmte ontwikkeld: de aarde is van zichzelf erg warm. Hoe dieper in de aarde, hoe warmer het wordt. Deze warmte is altijd aanwezig, dus het is een betrouwbare bron om te gebruiken. Ongeacht weer, wind of seizoen. Om deze aardwarmte te kunnen benutten, moet er diep in de aarde geboord worden, in Amersfoort tot wel 1600 meter diep.
WBA beschikt over een vergunning om proefboringen uit te voeren naar de beste locatie om de aardwarmte-installatie aan te leggen. Als deze eenmaal gebouwd is, kan koud water naar beneden gepompt worden, wordt het verwarmd door de aarde zelf en komt het vervolgens opgewarmd weer boven. Klaar om huizen en bedrijven van warmte te voorzien. Als deze installatie operationeel is, kan deze naar verwachting zo’n 6.500 aangesloten woningen van warmte voorzien.
Waterstof
Bronnen als waterstof zijn momenteel nog niet rendabel, maar ook hier investeert WBA in - want er komt naar alle verwachting een moment dat het wel rendabel in te zetten is.
WBA zet in op voortdurend onderzoek naar nieuwe mogelijkheden ter verduurzaming van de aangeboden warmte. Als deze voordeel opleveren voor milieu, leveringszekerheid en de kosten voor de afnemers van warmte, wordt het proces om deze te in te zetten versneld. WBA werkt waar mogelijk ook samen met overheden, andere warmtespelers en burgerinitiatieven.
Een drietal bewoners uit De Luiaard – alle drie aangemeld voor deelname aan het warmtenet – oriënteert zich al geruime tijd op het opwekken en gebruik van waterstof in onze wijken.
Ze doen dat in samenwerking met de HAN (Hogeschool Arnhem Nijmegen) en HyMatters (https://www.hymatters.com).
Inmiddels zijn zij in gesprek met zowel gemeente als WBA die beide openstaan voor samenwerking met deze burger-initiatiefgroep. Wat WBA betreft past dit burgerinitiatief precies bij hun bronnenstrategie: steeds zoeken naar nieuwe mogelijkheden en waar mogelijk nieuwe, duurzamere bronnen koppelen aan het warmtenet.
Vraag bepaalt het aanbod
De fasering van de inzet van nieuwe warmtebronnen loopt nu nog volgens planning, maar het is belangrijk dat de toename van het aanbod van warmte gelijk oploopt met de toename van de vraag naar duurzame warmte. WBA zal dus de komende jaren ook nieuwe klanten moeten vinden die de duurzame warmte willen afnemen.
Het 'slimme' element
Het ‘slimme’ element is de flexibiliteit: duurzamere bronnen worden aangehaakt terwijl minder duurzame bronnen afgeschaald worden. Afhankelijk van de warmtevraag en het aanbod vanuit de bronnen kiest WBA hoeveel warmte het uit welke bron put (zie verder https://warmtebedrijfamersfoort.nl/over-ons/onze-warmtebronnen/).
De duurzaamheidsscore van WBA: 0,14
De bronnenstrategie van WBA voor de komende 10 jaar is door de overheid (BCRG, Bureau Controle en Registratie Gelijkwaardigheidsverklaring) gecontroleerd en daar is een cijfer aan toegekend als maat voor de duurzaamheid van het warmtebedrijf.
De cijfers voor het aandeel fossiele energie worden uitgedrukt op een schaal van 0 (fossiel-vrij) tot 1 (fossiel). WBA heeft het cijfer 0,14 gekregen op basis van projecties tot het jaar 2030. Het is daarmee één van de duurzaamste warmtenetten van Nederland.
Om die score daadwerkelijk te realiseren, zal WBA in 2030 ruim 550.000 GJ warmte moeten verkopen. Daarmee wordt de investering in de aanleg van geothermiebronnen gelegitimeerd. En dat maakt een groot verschil, omdat daarmee het gebruik van elektriciteit in de mix sterk wordt gereduceerd. Onderstaand plaatje illustreert dat:
Wil je antwoord op meer vragen? Ga dan terug naar de homepage en selecteer een ander thema aan de linker kant van de pagina.