Grote plastic bakken met fietsbellen, lagers, zadels, remkabels en allerlei andere onderdelen staan opgestapeld tegen de muur van de Fietswerkplaats in Amersfoort. Elk onderdeeltje is al een keer gebruikt, maar nog prima om weer dienst te doen op een andere fiets. ‘Daar zouden ze bij VanMoof nog wat van kunnen leren’, zegt Ton met een knipoog.
Als het aan hem ligt, krijgt elke fiets in Amersfoort een oneindig leven. ‘Ga maar eens na hoeveel fietsen er in onze stad zijn. Het is toch zonde als die bij de Rova belanden?’
Een gouden combinatie
Tien jaar geleden begon Ton- toen al re-integratiecoach- te klussen aan fietsen. ‘Ik leerde het fietsenmakersvak in mijn eigen schuurtje en moet je nu eens zien!’, zegt hij enthousiast wijzend naar zijn grote loods naast de Kringloopwinkel aan de Zwaaikom.
Het combineren van fietsen maken en mensen een opstapje gegeven naar een nieuwe loopbaan bleek een gouden combinatie. ‘Ik heb al heel wat jongens zien opbloeien en ontzettend veel mensen blij gemaakt met een nieuwe fiets.’
Van circulair werken word je niet rijk
Ook de verantwoordelijkheid voor ons klimaat speelt bij Ton een belangrijke rol. ‘Ik vind het frustrerend hoeveel spullen weggegooid worden. En dat vinden veel mensen. Daarom doneren ze met een goed gevoel hun fietsen aan ons. We houden ze in de kringloop.’
Maar het is ook ingewikkeld, weet Ton. ‘Van circulair werken word je echt niet rijk. We zijn een commercieel bedrijf, maar wel met uitdagingen. Sterker nog; als ik al mijn werknemers een salaris zou moeten geven, dan zou de Fietsenwerkplaats allang niet meer bestaan.’
Goedkoop en duurzaam
Dagelijks komen mensen hun oude fietsen langsbrengen. ‘Mensen schenken hun fiets met een glimlach. Ze gunnen het ons, want ze weten dat dit een mooie duurzame oplossing is. De beste fietsen knappen we op, de rest gebruiken we voor onderdelen. En is zo’n fiets echt een wrak, dan wordt het ijzer verwerkt tot iets nieuws.’
De klantenkring is divers; veel mensen kopen de fietsen omdat ze voordelig zijn en anderen heel bewust, omdat het een duurzame keuze is. Ton: ‘Of natuurlijk allebei. Mij maakt het niet uit.’
Wachttijd is een maand
De werkplaats staat bomvol met fietsen in allerlei soorten en maten. ‘We hebben geen e-bikes. Dat vraagt andere technische kennis, maar wie weet komt dat nog.’ Het aanbod is groot, maar de vraag zeker ook.
‘Vroeger hadden we opgeknapte fietsen klaarstaan om uit te kiezen. Door de grote vraag naar fietsen lukt dat niet meer. Mensen kiezen nu een fiets uit en daarna knappen we hem op.’ De wachttijd is inmiddels een maand. Ton: ‘Je hebt even geduld nodig, maar dat kan straks zomaar weer anders zijn.’
Enorme gok
Trots kijkt Ton naar zijn collega’s die druk bezig zijn met het afstellen van een ketting. Hij groet een paar klanten die de werkplaats binnenlopen met een joviale zwaai. ‘De Fietsersbond en de ANWB zijn enthousiast over ons en de gemeente steunt onze duurzame werkwijze met raad en daad. Ik snap niet dat dit niet in andere steden gebeurt. We moeten tenslotte allemaal circulair werken in 2050. Het was het een enorme gok destijds, maar ik ben blij dat ik hem genomen heb.’
Heb jij een oude fiets over? Kom hem langsbrengen bij de Fietswerkplaats of laat hem ophalen, dat kan maandelijks in overleg met Ton.